Authentiek leiderschap

Wat betekent dat eigenlijk, authentiek leiderschap?

Voor mij betekent het: zoveel mogelijk jezelf zijn. Als je het als schoolleider vol wil houden in het huidige onderwijsklimaat moet je een rol aannemen die dicht bij jezelf ligt. Elke beslissing die je neemt kost energie, maar elke reactie geeft ook weer energie. Dat kan zowel positief als negatief zijn, maar door hier bewust keuzes in te maken kan het een balans creëren waardoor je meer voldoening uit je werk haalt. Als je beslissingen daarom dicht bij jezelf liggen is de kans op gewetenswroeging een stuk kleiner.

Authenticiteit > Integriteit > Vertrouwen

Een onderzoek uitgevoerd onder 24 leerkrachten op zes verschillende scholen in de VS laat zien dat integriteit een cruciaal onderdeel is in het vertrouwen dat personeel in hun directie heeft. Hoe meer men de schoolleiding vertrouwd, hoe hoger de prestaties van de leerlingen (Handford & Leithwood, 2013). Het is daarom van enorm belang om in de authenticiteit op zoek te gaan naar waardes die dicht aansluiten op een integere vorm van leiderschap.

“Een goeie leerkracht is een goeie schoolleider.”

Ik vind van niet. Natuurlijk kan een goede leerkracht een goede schoolleider worden. Hoe je omgaat met leerlingen is een belangrijk onderdeel van je baan als schoolleider, maar het is (helaas) maar een klein onderdeel van je baan. Werken met een team van professionals is iets wezenlijks anders dan lesgeven aan een klas. Ik ben wel voorstander van “promoten uit het veld”, dus een schoolleider die zelf ook les heeft gegeven. Onderwijs is een heel specifiek vakgebied en je moet wel weten waar je het over hebt als je in een leidinggevende rol zit in een school. Ervaring voor de klas is daarin onontbeerlijk. In het kader van authentiek leiderschap kun je ook niet stellen dat goed klassenmanagement zich automatisch goed vertaalt naar goede leiderschapsvaardigheden. Hoe jij jezelf professioneel opstelt tegenover een klas kinderen is heel anders dan tegenover ouders of personeelsleden.

“Wat heb je er eigenlijk aan, al dat authentieke gedoe?”

Als we op ons werk zijn laten we allemaal bepaalde gedeeltes van onszelf niet zien. En dat is ook niet erg. Er zijn nu eenmaal bepaalde hobby’s of gedachten die wel heel erg bij je horen, maar die niet van invloed zijn op je werk. Op welke politieke partij je stemt, of je graag punnikt of dat je het liefst in het weekend karaoke zingt in een karaoke bar. Alle drie hebben ze niets te maken met je professionele identiteit. Dus waarom is het dan zo belangrijk om een verbinding te zoeken tussen je persoonlijke “ik” en je professionele “ik”? Ik noem een paar voordelen:

1. Het kost geen energie: jezelf een rol aanmeten betekent eigenlijk dat je probeert te voldoen aan andermans verwachtingen. Die moet je dan inschatten en dat moet je volhouden in elk gesprek dat je voert. Een energievretende taak die niets oplevert.
2. Je bent geloofwaardiger: door professioneel dicht bij jezelf te blijven heb je een duidelijke mening en sta je ergens voor. Je waait niet mee met de meningen van anderen, maar blijft respectvol bij je eigen standpunt.
3. Het laat zien dat je gewoon mens bent: in het onderwijs zoeken we toch altijd een schoolleider die met beide voeten op de grond staat. Door professioneel jezelf te zijn is dat vanzelfsprekend. Mensen kunnen gewoon een praatje met je maken over de alledaagse zaken en herkennen vanzelf ook je autoriteit op professioneel gebied.

Ook handig, als je voor jezelf hebt bepaald hoe je in je school staat en welke eigenschappen van jezelf je laat zien, zorg dan ook dat je gezien wordt! In een ander bericht heb ik het over vijf eenvoudige tips voor zichtbaar leiderschap. Zeker als je in een grotere organisatie werkt kan het wel eens moeilijk zijn om gezien te worden in alle drukte en volle agenda’s.